21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2021 - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΔΑΣΩΝ - Πύλη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

«Αποκατάσταση Δασών: Μια πορεία προς την ανάκαμψη και την ευημερία»

Η Παγκόσμια Ημέρα Δασών καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2012 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας για την αξία των δασικών οικοσυστημάτων.

Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Δασών είναι: «Αποκατάσταση Δασών: Μια πορεία προς την ανάκαμψη και την ευημερία» και τα κύρια μηνύματα που απευθύνει είναι:

Υγιή δάση σημαίνουν υγιείς ανθρώπους.

Τα δάση παρέχουν σημαντικά οφέλη για την ανθρώπινη υγεία παγκόσμια, όπως καθαρό αέρα και νερό, θρεπτικά τρόφιμα και χώρους αναψυχής. Στις αναπτυγμένες χώρες, έως και το 25% όλων των φαρμακευτικών ουσιών είναι φυτικής προέλευσης, ενώ στις αναπτυσσόμενες το ποσοστό τους ανέρχεται στο 80%.

Τα δασικά τρόφιμα συμβάλλουν στην υγιεινή διατροφή.

Οι αυτόχθονες κοινότητες καταναλώνουν συνήθως περισσότερους από 100 διαφορετικούς τύπους άγριων τροφίμων, πολλοί από τους οποίους συλλέγονται σε δάση. Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Αφρική, η διατροφική ποικιλία των παιδιών που εκτίθενται σε δάση είναι τουλάχιστον 25% υψηλότερη από εκείνη των υπόλοιπων παιδιών. Αντιθέτως, η καταστροφή των δασών σχετίζεται με αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Σχεδόν μία στις τρεις εξάρσεις των αναδυόμενων μολυσματικών ασθενειών συνδέεται με αλλαγές στις χρήσεις γης, όπως αποψιλώσεις δασών.

Η αποκατάσταση των δασών θα βελτιώσει το περιβάλλον μας.

Ο πλανήτης μας «χάνει» κάθε χρόνο 10 εκατομμύρια εκτάρια δάσους - περίπου το μέγεθος της Ισλανδίας - και η υποβάθμιση της γης επηρεάζει σχεδόν 2 δισεκατομμύρια εκτάρια, μια περιοχή μεγαλύτερη από τη Νότια Αμερική. Η απώλεια και η υποβάθμιση των δασών ευθύνεται για την εκπομπή μεγάλων ποσοτήτων αερίων του θερμοκηπίου, ενώ τουλάχιστον το 8% των δασικών φυτών και το 5% των δασικών ζώων διατρέχουν εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης. Η αποκατάσταση και η βιώσιμη διαχείριση των δασών είναι η «απάντηση» για την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας, εξασφαλίζοντας παράλληλα αγαθά και υπηρεσίες που απαιτούνται για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η βιώσιμη δασοκομία μπορεί να δημιουργήσει εκατομμύρια πράσινες θέσεις εργασίας.

Τα δάση παρέχουν περισσότερες από 86 εκατομμύρια πράσινες θέσεις εργασίας και υποστηρίζουν τη διαβίωση πολλών περισσότερων ανθρώπων. Από την παραγωγή χαρτιού έως την κατασκευή μεγάλων κτηρίων, η ξυλεία που προέρχεται από βιώσιμα διαχειριζόμενα δάση αποτελεί την πρώτη ύλη για έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών βιομηχανιών. Οι επενδύσεις στην αποκατάσταση των δασών, δημιουργώντας περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης, θα βοηθήσουν τις οικονομίες παγκόσμια να ανακάμψουν από την πανδημία.

Η μεγάλης κλίμακας αποκατάσταση υποβαθμισμένων εκτάσεων είναι δυνατή.

Το «Μεγάλο Πράσινο Τείχος για τη Σαχάρα και το Σαχέλ», μια πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης που ξεκίνησε το 2007 με επικεφαλής την Αφρικανική Ένωση, αποτελεί το πιο φιλόδοξο εγχείρημα για την προσαρμογή και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρασινίζοντας τοπία σε μία ζώνη 8.000 χλμ. που εκτείνεται κατά πλάτος της Αφρικής, η πρωτοβουλία αποσκοπεί στην αποκατάσταση 100 εκατομμυρίων εκταρίων υποβαθμισμένης γης, στη δέσμευση 250 εκατομμυρίων τόνων άνθρακα και στη δημιουργία 10 εκατομμυρίων πράσινων θέσεων εργασίας έως το 2030. Η εφαρμογή ανάλογων δράσεων αποκατάστασης σε μεγάλες εκτάσεις υποβαθμισμένης γης διαφορετικών περιοχών, με την αξιοποίηση ειδών της τοπικής χλωρίδας, θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά στην ανάκτηση της παραγωγικότητάς τους.

Κάθε δέντρο έχει αξία.

Μικρής κλίμακας έργα φύτευσης και αποκατάστασης του φυσικού τοπίου μπορούν να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές. Το πρασίνισμα των πόλεων καθαρίζει τον αέρα, δημιουργεί πιο όμορφους χώρους και προσφέρει τεράστια οφέλη για την ψυχική και σωματική υγεία των κατοίκων τους. Εκτιμάται ότι η οικονομική αξία των οφελών που παρέχουν τα δέντρα στις μεγάλες πόλεις, συμβάλλοντας στον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στην ψύξη των κτηρίων κ.ά., ανέρχεται σε 0,5 δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ ή και περισσότερο κάθε χρόνο.

Η δέσμευση και η ενδυνάμωση των ανθρώπων για τη βιώσιμη χρήση των δασών αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα για την επίτευξη μιας θετικής αλλαγής.

Ένα υγιές περιβάλλον προϋποθέτει τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερομένων, των τοπικών κοινωνιών, στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, έτσι ώστε να μπορούν να ορίζουν και να διαχειρίζονται καλύτερα το περιβάλλον από το οποίο εξαρτώνται. Η ενδυνάμωση των κοινοτήτων συμβάλλει στην προώθηση τοπικών λύσεων και ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων. Έχουμε την επιλογή να «ξαναχτίσουμε» δασικά τοπία παραγωγικά και με ισότιμη πρόσβαση στα αγαθά και τις υπηρεσίες τους για όλους, να αποτρέψουμε τους κινδύνους που ενέχει η καταστροφή τους για τα οικοσυστήματα και τους ανθρώπους.

Μπορούμε να ανακάμψουμε από την πλανητική υγειονομική και οικονομική κρίση. Ας αποκαταστήσουμε τον πλανήτη αυτή τη δεκαετία.

Η επένδυση στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων θα ευνοήσει τα άτομα, τις κοινότητες και το περιβάλλον. Ο Στόχος της «Δεκαετίας του ΟΗΕ για την Αποκατάσταση του Οικοσυστήματος 2021-2030» αφορά στην πρόληψη, αναστολή και αναστροφή της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων παγκόσμια. Στο πλαίσιο του στόχου, προωθείται η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασικών τοπίων σε ευρεία κλίμακα, ο εμπλουτισμός τους με δέντρα ξανά, η ενίσχυση της οικολογικής ανθεκτικότητας και παραγωγικότητάς τους. Με κατάλληλο σχεδιασμό, η αποκατάσταση των δασών αποτελεί μία λύση βασισμένη στη φύση, μία επιλογή πρωταρχικής σημασίας για την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος, του μέλλοντος που επιθυμούμε.