Η έννοια της βιοποικιλότητας, της βιολογικής ποικιλίας, συχνά αντιληπτή ως η εντυπωσιακή ποικιλία των φυτών, των ζώων και των μικροοργανισμών, περιλαμβάνει, επίσης, τις γενετικές διαφορές ανάμεσα στα άτομα του ίδιου πληθυσμού και στους πληθυσμούς του ίδιου είδους και την ποικιλία των οικοσυστημάτων και των τοπίων του πλανήτη.

Η βιοποικιλότητα, ανεκτίμητης αξίας και αναντικατάστατος φυσικός πόρος, αποτελεί καίριο πυλώνα οικοδόμησης των πολιτισμών μας. Αποβλέποντας στην αναχαίτιση των σύγχρονων ρυθμών συρρίκνωσής της και με δεδομένη τη σημασία της εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για τη διατήρηση και βιώσιμη διαχείρισή της, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανακήρυξε την 22η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα για τη Βιοποικιλότητα.

Με θέμα «Από τη Συμφωνία στη Δράση: Ανάκτηση της Βιοποικιλότητας» (“From Agreement to Action: Build Back Biodiversity”), η φετινή ημέρα για τη βιοποικιλότητα εστιάζει και αναδεικνύει τη συμφωνία ιστορικής σημασίας που επετεύχθη κατά την 15η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP15) της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλία, που πραγματοποιήθηκε στις 7-19 Δεκεμβρίου 2022 στο Μόντρεαλ του Καναδά.

Το Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ (Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework, GBF), που υιοθετήθηκε στη διάρκεια της διάσκεψης, συνιστά τον νέο οδικό χάρτη για την προστασία και αποκατάσταση της φύσης και αποβλέπει στην ενίσχυση της παγκόσμιας δράσης για την επίτευξη ενός συνόλου καίριων στόχων, που θα θέσουν τη βιοποικιλότητα σε τροχιά ανάκαμψης έως το 2030 το αργότερο. Ανάμεσα στους στόχους της παγκόσμιας συμφωνίας του Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ για τη βιοποικιλότητα:

✅  η αποκατάσταση του 30% των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων παγκόσμια (στην ξηρά και τη θάλασσα) έως το 2030,

✅  η διατήρηση και διαχείριση του 30% των περιοχών (χερσαίων, εσωτερικών υδάτων, παράκτιων και θαλάσσιων) έως το 2030,

✅  η αναχαίτιση της εξαφάνισης των αναγνωρισμένων ειδών και έως το 2050 η μείωση κατά δέκα φορές του κινδύνου και του ρυθμού εξαφάνισης όλων των ειδών (συμπεριλαμβανομένων των μη αναγνωρισμένων),

✅  η μείωση του κινδύνου από τη χρήση φυτοφαρμάκων κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030,

✅  ο περιορισμός της απώλειας θρεπτικών ουσιών από τα οικοσυστήματα κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030, μεταξύ άλλων μέσω εφαρμογής περισσότερο αποτελεσματικών πρακτικών χρήσης και ανακύκλωσής τους,

✅  η μείωση των κινδύνων ρύπανσης και των αρνητικών επιπτώσεων της ρύπανσης από όλες τις πηγές έως το 2030 σε επίπεδα που δεν είναι επιβλαβή για τη βιοποικιλότητα και τις λειτουργίες των οικοσυστημάτων,

✅  η μείωση του παγκόσμιου αποτυπώματος της κατανάλωσης έως το 2030, μεταξύ άλλων μέσω σημαντικής μείωσης της υπερκατανάλωσης και της παραγωγής αποβλήτων και μείωσης κατά το ήμισυ της σπατάλης τροφίμων,

✅  η βιώσιμη διαχείριση περιοχών όπου αναπτύσσονται δραστηριότητες γεωργίας, υδατοκαλλιέργειας, αλιείας και δασοκομίας και η ουσιαστική ενίσχυση της αγροοικολογίας και άλλων φιλικών προς τη βιοποικιλότητα πρακτικών,

✅  η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω επιλογών-λύσεων που βασίζονται στη φύση,

✅  η μείωση του ποσοστού εισαγωγής και εγκατάστασης ξενικών χωροκατακτητικών ειδών κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030,

✅  η διασφάλιση της ορθής, νόμιμης και βιώσιμης χρήσης και εμπορίας άγριων ειδών έως το 2030,

✅  το «πρασίνισμα» των αστικών χώρων.

✏  Από τους επίσημους ιστότοπους της Διεθνούς Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλία και της Ευρωπαϊκής Ένωσης: https://www.cbd.int/article/idb2023 & https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_7834